Ελεγκτική
Οι νέες διατάξεις του Ν. 4548/2018 και του Ν. 4541/2018, σχετικά με τα θέματα του εμπορικού δικαίου, οι οποίες αφορούν τον έλεγχο των χρηματοοικονομικών καταστάσεων (ετήσιων και ενοποιημένων) των ανωνύμων εταιρειών καθώς και των εταιρειών περιορισμένης ευθύνης από τους ελεγκτές (ορκωτοί ελεγκτές λογιστές, απλοί ελεγκτές), συμπεριελήφθησαν στη νέα τέταρτη έκδοση και είναι οι εξής:
1. Μεταγενέστερη της ίδρυσης της ανώνυμης εταιρείας απόκτηση περιουσιακών στοιχείων από συνδεδεμένα πρόσωπα (άρθρο 19).
2. Συμβάσεις με τα μέλη διοικήσεως της ανώνυμης εταιρείας σύμφωνα με το άρθρο 99.
3. Έλεγχος μεταβολών καθαρής θέσης ανώνυμης εταιρείας και εταιρείας περιορισμένης ευθύνης.
4. Αύξηση κεφαλαίου ανώνυμης εταιρείας και εταιρείας περιορισμένης ευθύνης.
5. Μείωση κεφαλαίου ανώνυμης εταιρείας και εταιρείας περιορισμένης ευθύνης.
6. Απόσβεση κεφαλαίου ανώνυμης εταιρείας.
7. Κατώτατα όρια ιδίων κεφαλαίων ανώνυμης εταιρείας και εταιρείας περιορισμένης ευθύνης.
8. Οι ζημίες επηρεάζουν τη διανομή κερδών ανώνυμης εταιρείας και εταιρείας περιορισμένης ευθύνης.
9. Έκτακτος έλεγχος της ανώνυμης εταιρείας.
10.Επίσης, η φορολογική νομοθεσία τροποποίησε τις διατάξεις για τη φορολογική απόσβεση των παγίων τα οποία αποκτώνται με το σύστημα της χρηματοδοτικής μίσθωσης.
O συγγραφέας, μέλος του Σώματος Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών επί 37 χρόνια, περιγράφει το αντικείμενο της Ελεγκτικής και τη διάκριση των ελέγχων (εσωτερικός, εξωτερικός, διοικητικός κ.λπ. έλεγχοι), αναφέρεται στους ελεγκτές των οικονομικών καταστάσεων, και κυρίως στην ίδρυση και εξέλιξη του ελεγκτικού επαγγέλματος στην χώρα μας, στο δημόσιο λειτούργημα των Ορκωτών Λογιστών, περιγράφει τα προσόντα του ελεγκτή και,επίσης, αναφέρεται στους κανόνες δεοντολογίας των ελεγκτών (ακεραιότητα, αντικειμενικότητα, σύγκρουση συμφερόντων, ανεξαρτησία, επαγγελματική επάρκεια και επιμέλεια, εχεμύθεια, υπευθυνότητα).
Στο πρώτο μέρος γίνεται αναφορά στα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου, με τα οποία βάσει του Ν. 3693/2008 πραγματοποιούνται σήμερα στη χώρα μας οι υποχρεωτικοί έλεγχοι, όπως αυτά δημοσιεύθηκαν μεταφρασμένα στο Φ.Ε.Κ. 2848/23.10.2012 (τεύχος Β) μετά την απόφαση 41658/722 του Υπ. Οικονομικών «Έγκριση και ισχύς των Διεθνών Ελεγκτικών Προτύπων σε μετάφραση στην ελληνική γλώσσα», και κυρίως στις γενικές αρχές ελέγχου και τις ευθύνες των ελεγκτών, στην αξιολόγηση και αντιμετώπιση του ελεγκτικού κινδύνου, στην ελεγκτική μαρτυρία, στη χρησιμοποίηση της εργασίας τρίτων, στα ελεγκτικά συμπεράσματα και πιστοποιητικά.
Επίσης, περιγράφονται ο έλεγχος οικονομικών καταστάσεων ειδικού σκοπού και οι συναφείς υπηρεσίες (επισκόπηση οικονομικών καταστάσεων, συμφωνημένες διαδικασίες, συγκεντρώσεις στοιχείων).
H έννοια της τεκμηρίωσης της ελεγκτικής γνώμης και οι αρχές αυτής αποτελούν ιδιαίτερο κεφάλαιο του πρώτου μέρους, στο οποίο γίνεται αναφορά για το πώς τεκμηριώνεται η ελεγκτική γνώμη, ποιος ο σκοπός των φύλλων εργασίας που συντάσσουν οι ελεγκτές καθώς και οι γενικές αρχές σύνταξης αυτών.
Στο δεύτερο μέρος (κεφάλαια 11 έως 26) γίνεται ανάπτυξη της εφαρμοσμένης ελεγκτικής βάσει των νέων διατάξεων των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων, τα οποία ισχύουν από 1.1.2015, καθώς και των άνω Διεθνών Λογιστικών Προτύπων, ήτοι έλεγχος εσωτερικός και εξωτερικός: παγίων (ενσώματων, ασώματων, προσθήκες σε κτίρια τρίτων, παγίων με χρηματοδοτική μίσθωση), συμμετοχών και χρεογράφων, αποθεμάτων, καταστροφή ακατάλληλων αποθεμάτων και παγίων, απαιτήσεων, υποχρεώσεων, προβλέψεων και λογαριασμών τάξεων.
Επίσης, στο δεύτερο μέρος γίνεται ανάπτυξη του ελέγχου (εσωτερικού και εξωτερικού) του ιδιαίτερα ευαίσθητου περιουσιακού στοιχείου των Διαθεσίμων (έλεγχος τραπεζικών λογαριασμών καταθέσεων και τοποθετήσεων σε τίτλους, καταμέτρηση μετρητών ταμείου, εισπρακτέων επιταγών και λοιπών αξιών).
Aκόμη, μέρος της εφαρμοσμένης ελεγκτικής αποτελούν οι μεταβολές της καθαρής θέσης της επιχείρησης (αυξήσεις, μειώσεις και απόσβεση κεφαλαίων) και ανάπτυξη των συνεπειών για την επιχείρηση λόγω των κατωτάτων ορίων των ιδίων κεφαλαίων.
Στα τελευταία κεφάλαια της εφαρμοσμένης ελεγκτικής αναπτύσσεται ο εσωτερικός και εξωτερικός έλεγχος των εσόδων και εξόδων, των αμοιβών και εξόδων προσωπικού και του κόστους παραχθέντων και πωληθέντων.
Στο τρίτο μέρος γίνεται περιγραφή των εργασιών που εκτελούν οι ελεγκτές μετά από δικαστική εντολή (δικαστικές πραγματογνωμοσύνες και έκτακτος έλεγχος της ανώνυμης εταιρείας), ήτοι εντολή ελέγχου, δικαιώματα των πραγματογνωμόνων, έκθεση πραγματογνωμοσύνης, φύλλα εργασίας και παρουσία στο δικαστήριο του πραγματογνώμονα.